ΣΕ «κλοιό κόκκινων δανείων» βρίσκονται οι τράπεζες, καθώς η παρατεταμένη δυσπραγία στην αγορά αλλά και οι εισοδηματικές απώλειες που έχουν υποστεί κυρίως οι μισθωτοί έχουν ήδη δημιουργήσει μία νέα γενιά προβληματικών επιχειρήσεων και υπερχρεωμένων νοικοκυριών, οι οποίοι έχουν περιέλθει στα όρια της απόγνωσης. Μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2010 τα κεφάλαια αυτά οι διοικήσεις των τραπεζών τα αφαιρούσαν από τα κέρδη (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) με αποτέλεσμα το καθαρό αποτέλεσμα να είναι οριακά θετικό. Ομως με δεδομένο ότι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία μάλλον θα επιδεινωθεί το 2011, συμπαρασύροντας ακόμη πιο βαθιά τους λεγόμενους δείκτες ασφυξίας, τότε πιθανότατα οι τράπεζες θα δεχθούν ισχυρές πιέσεις στα ίδια κεφάλαιά τους. Ηδη, ορισμένες τράπεζες ασφυκτιούν και κινούνται επί ξυρού ακμής, καθώς στην παρούσα συγκυρία οι επενδυτές φαίνονται απρόθυμοι να συνεισφέρουν «ζεστό χρήμα» για μία αύξηση κεφαλαίου.
Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει το ύστατο καταφύγιο για την κεφαλαιακή ενίσχυση των πιστωτικών ιδρυμάτων, διαθέτοντας ως «προίκα» 10 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, οι περισσότεροι τραπεζίτες το «ξορκίζουν ως ανεπιθύμητο». Για να αντιμετωπίσουν τη νέα αυτή πραγματικότητα οι διοικήσεις ορισμένων τραπεζών αλλά και η ίδια η κυβέρνηση προτάσσουν τις συγχωνεύσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι «μία κάποια λύσις». Βέβαια στο βαθμό που όλες οι τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με ταυτόσημα προβλήματα, με την συνένωσή τους ενδεχομένως να προκύψει ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα και όχι η επίλυσή του. Αν δεν αναβαθμιστεί η ελληνική οικονομία συμπαρασύροντας προς τα πάνω και τις τράπεζες, τότε όσο μεγάλα σχήματα και αν δημιουργηθούν στο ελληνικό τραπεζικό στερέωμα θα παραμένουν αποκλεισμένα από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές.
Ομως ενώ η αναβάθμιση εναπόκειται στις διαθέσεις των ξένων οίκων αξιολόγησης (Standard & Poors, Moodys) η κατάσταση στο εσωτερικό φαίνεται να επιδεινώνεται ραγδαία. Ακόμη και σε τομείς που είχαν τη φήμη ασφαλών παραδείσων για τις τράπεζες, όπως τα στεγαστικά δάνεια, τα δεδομένα έχουν ανατραπεί. Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του έτους 1 στα 10 στεγαστικά δάνεια δεν θα εξυπηρετείται κανονικά. Ηδη σύμφωνα με στοιχεία του πρώτου εξαμήνου, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων είχε φθάσει το 7,5% με 8% από 3,7% που ήταν το 2007. Σε ανάλογα υψηλά ποσοστά κινούνται οι καθυστερήσεις σε καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Αν σε αυτά προστεθούν και τα «κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια» τότε το συνολικό τους ποσό στο πρώτο εξάμηνο του 2010 ξεπερνάει τα 23 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν τη δραματική επιδείνωση της κατάστασης αν ληφθεί υπόψιν ότι ολόκληρο το 2009 τα δάνεια σε καθυστέρηση ήταν 19,5 δισ. ευρώ και το 2008 μόλις 12,4 δισ. ευρώ.
Στην εποχή των διακοποδανείων
Οι ευθύνες για την κατάσταση αυτή δεν βαραίνουν μόνο τους δανειολήπτες αλλά και τις ίδιες τις τράπεζες. Στους καιρούς της ευφορίας, μετά την ένταξή μας στο ευρώ, αλλά και μέχρι να φανούν τα πρώτα σύννεφα της κρίσης το 2007, σε πολλές περιπτώσεις ο λυσσαλέος ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών είχε αναγκάσει πολλές εξ αυτών να χαλαρώσουν τα κριτήριά τους κατεβάζοντας τον πήχη της φερεγγυότητας των υποψηφίων δανειοληπτών, επιχειρήσεων και ιδιωτών. Προϊόντα του ανεύθυνου δανεισμού ήταν τα περίφημα «δάνεια για διακοπές», ή της γενναιόδωρης χρηματοδότησης για αγορά αυτοκινήτου.
Ακόμη και στα στεγαστικά δάνεια είχαν καταγραφεί υπερβολές, καθώς σε πολλές περιπτώσεις το ποσό ξεπερνούσε την εμπορική αξία του ακινήτου. Τότε ουδείς μπορούσε να φανταστεί ότι η ισχυρή οικονομία θα κατέληγε δέσμια ενός μνημονίου. Σε περίοδο κρίσης η κατάσταση δεν είναι διαχειρίσιμη. Οι «άτυπες» ρυθμίσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες αναχρηματοδοτώντας επιλεκτικά δάνεια που είναι ένα βήμα πριν να «σκάσουν», μεταθέτουν το πρόβλημα για το μέλλον. Αμφίβολο είναι ακόμη αν θα προσφέρει κάποια ανακούφιση και ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ο οποίος στην ουσία θα αρχίσει να λειτουργεί από τις αρχές του επόμενου έτους. Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες δεν μπορούν πλέον να χαλαρώσουν δίνοντας μεγαλύτερα περιθώρια ανοχής, καθώς πλέον όλο το σύστημα έχει περιέλθει υπό τον έλεγχο της τρόικας.ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γραψτε και εσείς το σχόλιο σας!